Boekscout Auteursblog - verhalen van en door auteurs

Hoi,Een simpel thema voor een uitbundig onderwerp:het merendeel van de woorden te besteden aan het epische gedicht, zullen vanuit mezelflouter lovend zijn. Deze klassieke dichtstijl had de uitzonderlijke kwaliteit, destijds,dat men de verhalen nog geloofde, min of meer, en dat de plekken, namen en gebeurtenissenniet zoals hedendaags te bereizen waren. De afstand creëerde al een romantische ondertoon.Goden waren een alledaags beeld; men kon destijds de weerklank niet uiten, dat religiemeer scepsis zou verdienen: het was te zeer verankerd. Als Perseus and Andromedadie wereld openbreekt, voor een moderne lezer, dan moet die leesbaar zijn; goden doen dat,want, hoe tegen-intuïtief ook, goden dragen een soort herkenbaarheid met zich mee.Het staat zo ver van ons af als het maar kan, en toch, het beeld van Poseidon die met zijn drietand de woeste golven doet kolken en razen kost ons niet veel moeite om voor ons te halen.Als het heroïsche aspect dus al het grondmotief is voor het dichtwerk, dan zijn die godener gemakkelijk bij te betrekken. Zij kunnen doen wat ze het liefst doen, en waar ze goed in zijn:wrok koesteren, hulp bieden op onverwachte manieren, elementen bespelen, en ontroerende enkippenvel-creërende beelden oproepen. Zij zijn dus zowel een ideaal plot-instrument, als ookeen cruciale partij in het epische gedicht. Milton deed wat zijn voorgangers ook deden: hij kon afdwalen van de rode draad en in die afdwaling een prachtige vertakking uitdiepen, of een metafoor vormgeven,om karaktertrekken van personages, ofwel diens emoties een grotesk evenbeeld te gunnenin de schouwspellen van de natuur. Milton kende qua atmosfeer mijnerzijds geen evenaring; de woordkeus was spot-on, zoals de Engelsen zouden zeggen. Meerdere vertakkingen in Paradise Lost hadden een magistraal effect op het grote geheel. Bijvoorbeeld het stuk over de Leviathan, die, naar zijn beschrijving, voor een eiland werd aangezien door schippers; daarop verankerden deze schippers zich in de schubbige huid van het gigantische beest. Vervolgens vervliegt die heerlijke verbeelding van de schippers en het Bijbelse monster met de ogenschijnlijk simpele uitdrukking dat de nacht zijn aanwezigheid op de zee drukt, en daarmee de zeer-gewenste ochtend uitstelt.Ikzelf geef de voorkeur aan het opzoeken van de grens tussen realistisch beschrijven, en buitenproportioneel beschrijven; het moet voor epische poëzie eigenlijk té groot, en té dramatisch, maar ik merk dat door de natuur erbij te halen er veel kansen komen om subtiele metaforen te verzinnen, die de lading ook dekken, maar dan minder uitbundig en groots. Ik beschrijf in de opening van het laatste deel van Perseus and Andromeda middels de speling van water door getijden op de kustlijn, hoe verschillend de 'bewandelde paden' van het element water lokaal kunnen zijn in de natuur, terwijl het tenslotte om dezelfde substantie gaat. Dit drukt dan weer een relatie uit met de hoofdpersonages van Perseus and Andromeda.

Hoi,zoals aan poëzie inherent is, wordt naar schoonheid gezocht middels het creatief gebruik van taal.Deze kan met name in emotie zitten, doordat een schrijver van een gedichtbij het schrijven zich voornamelijk heeft laten leiden door emotie.Bij klassieke, verhalende, epische poëzie kan deze emotie niet doorlopend een 'brok in de keel' zijn;er is simpelweg te veel vertelstof om een dergelijke constante 'melancholie' aan te halen.Zoals Milton de blank verse, (die trouwens veelal door Shakespeare en zijn tijdgenoten gestalte is gegeven),gebruikte, haalt allerlei nieuwe begrippen aan, die mij tot het schrijven van blank verse geïnspireerd hebben.Milton refereert zelf al, in het voorwoord van Paradise Lost, aan zijn eigen voorbeelden: Homerus, de Griekse dichter waaraan we, veelal in mysterie gehuld, de werken De Ilias en De Odyssee te danken hebben;en Vergilius, een Romeinse schrijver wiens werk Aeneas nog altijd als een bolwerk van klassieke dichterlijke waarde staat.Hij deed dit als volgt: zijn argument was datgene wat hij, min of meer recalcitrant, wilde bewijzen met zijn schrijfstijl: het compleet weglaten van eindrijm. Geen rijmschema's dus, geen ABAB of ABBA, maar willekeurig juist de klanken van woorden toepassen als maatstaf voor zijn werk. Dit deden beide voorgenoemde klassieke dichters dus ook.Hij voegde nota bene toe aan dit voorwoord dat hij vond, dat veel dichters zich te zeer laten beperken door rijmschema's; hij vond dat het talent van enkele dichters deze rijm echter goed tot zijn recht kon laten komen, maar dat zij bij het weglaten van de eindrijm wellicht nog veel vrijer waren geweest in het kunnen uitdrukken van hun poëtische brein.Nu terugkomend op het thema, namelijk de schoonheid van epische verzen:als je bedenkt dat een taal een enorme rijkdom aan etymologie (herkomst van woorden) heeft,en met veel synoniemen van enkele woorden meerdere ladingen kan geven aan datzelfde woord,dan kan je in je uitdrukkingen rekening houden met die herkomst, en die lading.Bijvoorbeeld: intelligent en slim zijn synoniemen van elkaar, maar je zal voor beide woordeneen voorkeur hebben qua de context waarin je ze gebruikt.Wanneer een episch gedicht dus een passage bevat, waarin een landschap of persoonenkele eigenschappen worden toegekend, dan kan je allerlei termen en woorden erbij halendie samenhangen, en samen een soort van harmonie maken. Je speelt dan tevens inop het concept waarover je schrijft. Sinds de romantische tijd, en haar 'synesthesie' (prikkelen van alle zintuigen)zijn we steeds meer in concepten gaan denken: romantiek, pastoraal, heldhaftig, somber, etc.En deze concepten zijn in de loop van de jaren steeds genuanceerder geworden.Kort samengevat: het epische gedicht wil de lezer het liefst prikkelenmet aantrekkelijke woordkeuzes, die inspelen op fantasie en beleving,die zintuigen laten werken en samen 'mooi en elegant' klinken.Dit aspect, samen met de metriek van de vorige blog, maken de stijl blank verse zeer aantrekkelijk,zowel om te lezen, als ook om te schrijven!

Hoi,Als eerste bericht in deze auteursblog, lijkt me het ritme van poëzie een prima onderwerp.Metriek is de technische term, maar de uitwerking is vaak louter intuïtie.Een blank verse zoals met name Milton en Shakespeare hanteerden, is een pentameter, vijf ritmische 'slagen' als het ware. De Engelse taal leent zich in het bijzonder voor deze stijl, vanwege de al-ritmische eigenschap van hun woordenschat. Frans kent deze ritmische eigenschap ook, andere talen, zoals Duits en Nederlands, iets minder.Een jambische metriek is opzwepend, een trocheïsche dramatisch -- een epische dichtstijl maakt dankbaar gebruik hiervan, een opening van een episch gedicht wil erg veel nadruk hebben op de stemming. Het vijfde boek van Paradise Lost heeft, bijvoorbeeld, een onheilspellende en pastorale thematiek:Now morn her rosy steps in th' eastern climeAdvancing, sowed the Earth with orient pearl,When Adam waked, so customed, for his sleepWas airy light from pure digestion bred, And temperate vapours bland, which the only soundOf leaves and fuming rills, Aurora's fan,Lightly dispersed, and the shrill matin songOf birds on every bough;Het feit dat na 'clime' het woord 'advancing' op de tweede versregel komt,(in een zinsopbouw die sowieso al het werkwoord van het onderwerp zo ver mogelijk in de zin wil opschuiven, vanwege de dramatiek)Maakt dat er een soort 'vallende intonatie' ontstaat op de tweede versregel.Je voelt als lezer een opbouw, het eerste woord 'now' als tijdsbepalinggooit de lezer direct in een gebeurtenis, waarvan je ook direct wil wetenwat deze gebeurtenis, en met welke relevantie voor het verhaal, precies is:de opbouw gaat verder door bij de eerste komma, na advancing,wederom een nieuwe eigenschap te noemen van dat 'advancen'wat 'morn' op dit specifieke moment doet: namelijk dat het 'sowed the Earth with orient pearl'.Je zit al in een opbouwende spannings-sfeer. En dan pas komt Adam als sleutelpersonage in beeld.De volgende beeldspraak maakt duidelijk hoe ontspannen zijn slaap was, en hoe diezelfde 'morn'met haar 'rosy steps', middels de eigenschappen van de dageraad (Aurora's fan) die slaap wegblaast.In feite is geen belangrijk feit prijsgegeven, maar de metriek en de woordkeus maken dat dit stuk al meteen alle spanning aan de lezer overdraagt;Milton wist precies wat hij zijn lezer wilde laten voelen. Hijzelf was destijds volledig blind,en waarschijnlijk had zijn eigen fantasie bij het voordragen van deze versregelseen soortgelijk beeld gevormd, als dat wat wij nu ook vormen. In Perseus en Andromeda probeer ik in dezelfde stijl een spanning te creëren.De opening van het derde en laatste deel bevat soortgelijke technieken,die ervoor zorgen dat er een mogelijkheid ontstaat toe te werken naar deuiteindelijke climax van het verhaal, zonder dat die climax overdreven dik aangedaan wordt,of juist als een te voorspelbare, slappe weerspiegeling staat van datgenewaar de lezer juist in zijn eigen hoofd naar toe heeft gewerkt.